|
Bạn tôi gặp gỡ, quen nhau, hẹn hò và cưới một
người con gái qua những ứng dụng hẹn hò trên internet. Hai
người đã trao lời thề ước, đã tổ chức lễ cưới ở nhà thờ, và
tiệc cưới long trọng tại nhà hàng. Ban đầu họ sống hạnh phúc
và đã có với nhau hai đứa con, nhưng sau đó lại ly dị với lý
do có những bất đồng không thể giải quyết (the
irresponsibility differences).
Người bạn thứ hai của tôi về thăm quê hương.
Trong một lần đi uống cà phê với bạn bè, anh bị tiếng sét ái
tình đánh trúng. Về Hoa Kỳ một thời gian, anh quay trở lại
tổ chức đám cưới với người yêu rồi đưa nàng qua Mỹ. Hai
người cũng có với nhau hai con, một trai và một gái. Hạnh
phúc không lâu, vợ anh nhất định đưa anh ra tòa ly dị. Nàng
ly dị đơn phương, vì nàng đã có người thứ ba.
Và người bạn thứ ba của tôi đã gặp người yêu
của anh trên đất Mỹ. Hai người đã có một thời gian hẹn hò
rất tình tứ, lãng mạn và hạnh phúc. Họ đã đến với nhau bằng
nghi lễ tại thánh đường, và tổ chức đám cưới rất linh đình.
Cả hai cũng có với nhau hai con trai, nhưng rồi nàng vẫn đơn
phương ly dị anh. Lý do vì nàng đã có con với người khác.
Nhìn chung, cả ba trường hợp trên đều cho
thấy một điểm, đó là tâm lý tiềm ẩn trong mỗi con người
không thể ngày một, ngày hai mà biết rõ được. Ngoài ra, cũng
không thể căn cứ vào những gì bên ngoài để định giá về một
người. Đây là kinh nghiệm của ngàn năm do người xưa để lại:
“Họa hổ họa bì nan họa cốt. Tri nhân tri diện, bất tri tâm.”
Tuy nhiên, khuynh hướng chọn người, khuynh hướng tìm người
yêu của thời nay đang đi theo chiều hướng “mì ăn liền”, tức
là căn cứ vào những dáng vẻ bề ngoài, cảm tình, và những xu
hướng tính dục. Những thứ này tràn lan trên mọi phương diện
truyền thông, và đang được khai thác một cách hết sức tinh
vi, hấp dẫn và khoa học của các ứng dụng trên các trang
mạng, hay gọi là online dating. Meredith Turits trong một
bài viết có tựa đề: “Góc khuất đáng sợ của việc hẹn hò trên
mạng” (The darkest side of online dating) được chuyển
ngữ trên báo điện tử Mai, phát hành Thứ Bảy, ngày 7 tháng
Giêng, 2023, cho biết: “Tinder, ứng dụng hẹn hò nhiều người
tải về nhất thế giới, đã có ba tỷ lượt lướt mỗi ngày trong
suốt tháng 3/2020 - và từ đó trở đi đã liên tục phá kỷ lục
hơn 100 lần.” [1]
GÓC TỐI CỦA VẤN ĐỀ
Như muốn truyền tải một thông điệp cho người
dùng, đặc biệt cho thế hệ trẻ, tác giả đã đưa ra những phân
tích liên quan đến những góc khuất kinh khủng mà rất ít
người muốn biết, hoặc không muốn thừa nhận, nhưng chúng lại
là những cạm bẫy nguy hiểm cho việc hẹn hò trên các phương
tiện như vậy. Đại khái, đây là một cạm bẫy hết sức tinh vi,
một khung trời bao la huyền diệu cho những ai sống bằng ảo
tưởng và ảo giác, mơ tìm những thần tượng của mình trên
mạng. Một chỗ cho những kẻ nói láo chuyên nghiệp, đầy kinh
nghiệm gạt gẫm, lường gạt, và dụ dỗ những kẻ thơ ngây. Và
một hỏa ngục cho những tâm hồn trinh trắng, đơn sơ đã không
may bước vào. Những linh hồn này bị bao vây, bị khủng bố, và
bị lôi kéo để không tìm ra được lối thoát. Một phương tiện
mà những ai muốn hẹn hò tìm hiểu để có một người chồng,
người vợ tử tế không nên dùng. Để dẫn chứng, tác giả đã đưa
ra những con số thống kê được trích dẫn từ các cuộc khảo cứu
có giá trị. Những kết quả này như một lời nhắc nhở cho những
ai đang đùa chơi với tương lai của mình cần phải chấm dứt.
Theo nghiên cứu năm 2017 của Trung tâm Nghiên
cứu Pew, 36% người hẹn hò qua mạng cảm thấy những tương tác
mà họ nhận được “cực kỳ khó chịu hoặc rất khó chịu”. Lạm lạm
dụng tình dục là điều luôn xảy ra trên các cuộc hẹn hò qua
mạng, những lạm dụng này mang hình thức tâm lý, và khủng
hoảng tâm lý bao gồm những lời lẽ thô bỉ, tục tĩu, những lời
dụ dỗ trắng trợn, bệnh hoạn. Nữ giới từ 18 đến 34 tuổi, 57%
cho biết họ nhận được những tin nhắn về quan hệ tình dục một
cách lộ liễu, hoặc những hình ảnh mà họ không yêu cầu. Tình
trạng này xảy ra càng trở nên nguy hiểm hơn cho các em tuổi
vị thành niên, cách riêng với những thiếu nữ từ 15 đến 17
tuổi. Nhiều em và phụ nữ nhẹ dạ đã tin tưởng và bị dụ dỗ rơi
vào tình trạng bị lạm dụng thể xác, trở thành những thiếu nữ
mua bán tình dục thuộc những nhóm buôn bán phụ nữ. Nghiên
cứu được thực hiện tại Úc năm 2018 về tin nhắn trên ứng dụng
hẹn hò cho thấy tình trạng quấy rối và lạm dụng nhắm đến
giới tính xảy ra nhiều hơn ở phụ nữ. Ngoài ra, dữ liệu từ
Trung tâm Nghiên cứu Pew năm 2020 cũng cho thấy nhiều phụ nữ
trải qua một số hình thức bị quấy rối từ ứng dụng hẹn hò. Có
đến 19% nữ giới so với 9% nam giới bị đe dọa.
Để khơi dậy trí tò mò và hấp dẫn hơn, năm
2020, ứng dụng Bumble công bố phần trí tuệ nhân tạo “làm mờ
một số hình ảnh và yêu cầu người dùng phải đồng ý nếu họ
muốn xem ảnh đó”. Nguy hiểm tiềm ẩn được một nghiên cứu
trước đó năm 2019, Đại học Báo chí Columbia ở New York City
và trang tin tức ProPublica phát hiện là tập đoàn Match
Group sở hữu khoảng 45 ứng dụng hẹn hò, nhưng họ chỉ rà soát
danh tính kẻ tấn công tình dục với người dùng có trả tiền,
mà không hề kiểm soát trên những ứng dụng miễn phí như
Tinder, OKCupid và Hinge. [2]
ỨNG DỤNG THỰC TẾ
Hẹn hò (dating). Thời gian trai gái tìm hiểu
nhau, chủ ý là chọn cho mình một người phù hợp để tiến tới
hôn nhân. Đây là thời gian thơ mộng, lãng mạn, tình tứ của
hai người. Nhưng nó cũng là thời gian quan trọng để tìm cho
mình một người phù hợp.
Từ rất lâu, ca dao Việt Nam có câu: “Trai
khôn tìm vợ chợ đông. Gái khôn tìm chồng ở chốn ba quân.”
Quan niệm này không chỉ nói lên kinh nghiệm của tiền nhân,
nhưng đã đi vào tâm thức của người Việt. Nó trở thành một
triết lý nhân sinh và bản sắc văn hóa của dân tộc.
“Chợ đông” được cho là có liên quan tới phẩm
chất tốt của người phụ nữ gia đình, và “chốn ba quân” gắn
với bản lãnh cột trụ gia đình của người đàn ông Việt Nam. Để
làm nội tướng gia đình, người phụ nữ xưa phải làm quen với
môi trường chợ. Nó thừa nhận vị trí quan trọng của họ –
những “tay hòm chìa khóa” của gia đình. “Giữa chốn ba quân”.
Hình ảnh một thao trường nơi các người đàn ông, thanh niên
đang tập rượt, theo luyện binh đao để chuẩn bị cho cảnh
chiến tranh đầu rơi máu chảy. Một nghĩa nào đó, khi người
đàn ông có trong tay sức mạnh, mưu lược, quyền lực quân sự
và chính trị, thì ngược lại, người phụ nữ nắm trong tay sức
mạnh tinh thần cho sự ổn định kinh tế và sắp xếp trật tự gia
đình.
Không chỉ chọn người phụ nữ ở giữa chợ đông
người. Người phụ nữ của gia đình theo cái nhìn của văn hóa
Việt Nam còn là một người phụ nữ bao gồm tứ đức: công, dung,
ngôn, hạnh. Ngày nay quan niệm tam tòng không còn mang nặng
tính chất tiêu cực nữa, nhưng vị thế người phụ nữ trong gia
đình vẫn luôn là một điều hết sức quan trọng. “Đàn ông xây
nhà, đàn bà xây tổ ấm” rất phù hợp trong bối cảnh gia đình
trong bất cứ hoàn cảnh xã hội nào. Cũng theo quan niệm này,
triết lý sống của người người chồng, người cha là nhân,
nghĩa, lễ, trí, tín làm nổi bật ý nghĩa câu ca dao tục ngữ:
“Gái tham tài, trai tham sắc”. Phụ nữ thường chỉ yêu sau khi
đã nể phục.
Sự chọn lựa như trên phần nào lý thuyết,
nhưng để sống và để đi cùng đường với nhau trong hành trình
hôn nhân, ta cần phải có cả lý thuyết lẫn thực hành. Con
đường hôn nhân là một con đường đẹp, hạnh phúc, nhiều hoa
thơm, cỏ lạ, trái ngọt. Nhưng cũng là một con đường gồ ghề,
trơn trượt, và khó đi. Hơn 50% những cuộc hôn nhân đổ vỡ đã
cho thấy thử thách của nó như thế nào?!
Ứng dụng trong tâm lý hôn nhân, khi một đôi
trai gái trong thời gian hẹn hò, họ không nên chỉ tìm hiểu
khả năng sức khỏe, tài chính, tri thức của nhau, mà còn phải
để ý đến những chi tiết ảnh hưởng trực tiếp đến đời và cách
sống sau này của nhau nữa. Chúng bao gồm:
-Ảnh hưởng di truyền. Người Việt Nam có câu:
“Lấy vợ xem tông, lấy chồng xem giống”. Trong gia đình có ai
mang những bệnh truyền nhiễm hiểm nghèo không. Có ai nghiện
ngập, rượu chè, cờ bạc, và bị bắt vì trộm cướp, giết người
không?
-Ảnh hưởng giáo dục. Nền giáo dục gia đình,
học đường, niềm tin.
-Ảnh hưởng và sự khác biệt về văn hóa, chủng
tộc, và ngôn ngữ.
-Ảnh hưởng tuổi tác. “Tình yêu không phân
biệt tuổi tác”. Đây là một quan niệm sai lầm trong hôn nhân.
Sự khác biệt tuổi tác sẽ đưa đến hậu quả của đời sống tình
dục, tình cảm, và nhiều vấn đề liên quan đến sức khỏe thể
lý. Tuổi tác, do đó, vẫn là một yếu tố cần được quan tâm khi
nghĩ đến chuyện trăm năm.
“Tình mất vui khi đã vẹn câu thề.
Đời chỉ đẹp những khi còn dang dở.” [3]
Trên thực tế không có gì dang dở mà lại đẹp
cả. Nhưng “tình mất vui khi đã vẹn câu thề” là điều thường
xuyên xảy ra trong đời sống hôn nhân.
KẾT LUẬN
Hôn nhân là một ơn gọi (vocation), vì
đó là tiếng mời gọi bước vào tình yêu mà Thượng Đế trao ban
cho con người. Một tiếng gọi mời giữa hai con tim. Hôn nhân
không phải là một khế ước, một trao đổi của hai người (commitment),
khi người này hội đủ những gì mà người kia cho là thỏa mãn
với đòi hỏi, và ngược lại.
Như vậy, việc tìm kiếm hay hẹn hò để tìm cho
mình một người yêu, người chồng, người vợ có thể cùng nhau
đi trọn cuộc tình là một điều hết sức quan trọng. Trong cái
nhìn đó, chúng ta phải loại bỏ ý nghĩ về những hình thức hẹn
hò, chọn lựa mang nghĩa “mì ăn liền”. Mới gặp nhau trên
mạng, nhìn tấm hình của nhau, nghe vài lời, nói vài câu, và
viết vài dòng là yêu, là cưới liền.
Hẹn hò trên mạng, tò mò và muốn thử nghiệm
những cuộc hẹn hò trên mạng còn là con dao hai lưỡi, một bẫy
sập tinh vi cho những ai đang muốn thử, muốn tìm kiếm một
hướng đi mới cho hôn nhân. Thực tế, nó là một cám dỗ từng
dẫn đến ngoại tình, làm hại và phá vỡ bao cuộc tình chân
chính, bao gia đình. Đối với tuổi trẻ, cám dỗ này còn có thể
tha thứ, bỏ qua, nhưng đối với những người đã có gia đình,
đã trưởng thành mà còn bị thu hút và bị chi phối dẫn đến sa
ngã là điều không thể chấp nhận được. Tiếc rằng điều không
thể chấp nhận được ấy lại xảy ra thường ngày, và nó đang trở
thành một nỗi kinh hoàng, một bóng ma cho đời sống hôn nhân,
gia đình.
Riêng đối với tuổi trẻ, hẹn hò trên mạng như
đã trình bày sơ lược trên, chính là một cạm bẫy tinh vi,
nguy hiểm và hủy hoại tương lai. Nó nhắc nhở cha mẹ, phụ
huynh phải quan tâm, hướng dẫn các em, nhất là không nên
chiều chuộng các em để chúng đi vào ngõ cụt, rơi vào một
tương lai đen tối hủy hoại cuộc đời của các em.
__________
Nguồn:
1. https://baomai.blogspot.com/2023/01/goc-khuat-ang-so-cua-viec-hen-ho-tren.html
2. Ibid.
3. Ngập Ngừng – Hồ Dzếnh. |
